Sơ Thiền - Nhị Thiền - Tam Thiền - Tứ Thiền
Bài Đọc Thêm Xem 1527 5 năm trước
Sơ Thiền - Nhị Thiền - Tam Thiền - Tứ Thiền
HL: Chào các Bạn.
Khi đề mục xuất hiện đằng trước mặt khoảng 12 giây là hành giả vào được ngưỡng cửa của Sơ Thiền. Hành giả sẽ bị những tiếng ồn sau đây chi phối: Tiếng ồn có tánh cách bất chợt như một vật gì đó rớt xuống nền nhà, một tiếng kêu của ai đó, một bước chân của ai đó đang đi tới chỗ mình tập. Để khắc phục chỉ còn nước là: đi chỗ khác mà tập. Hay là dặn người nhà là đừng làm ồn, hay là (trường hợp của Anh Sơn) là nghiến răng, và ép nguyên cả cái lưỡi lên nóc vọng và tập trung tư tưởng liên tục vào đề mục (vì vợ anh ấy hễ thấy ảnh tập là chị lại chơi piano. Và nhất là tiếng í í trong lỗ tai phải (nhiều hơn): Tiếng ồn này không có gì là khó chịu lắm đâu. Vì đó là tiếng ồn của phần não bộ bên phải nó phát ra... khi vô thức của hành giả do tu tập mà mạnh dần lên. Nguyên tắc là vẫn tập trung vào đề mục chớ đừng có mất thì giờ mà ngồi nghe cái tiếng í í này: nó chẳng dẫn mình đi đâu xa cả ngoài hiện tượng Cận Định mà thôi.
TB: Ngoài ra có hành giả còn nghe luôn được cả tiếng ù ù của bộ An Ninh Quốc Phòng các cường quốc. Tiếng ù ù này dùng để phát hiện vị trí những tàu ngầm của nhau. Chỉ còn một cách là... uống rượu cho say để mà ngủ. Hay là nghiến răng lại và ép cả cái lưỡi lên nóc vọng và tập trung tư tưởng vào đề mục để thoát khỏi sự nhạy cảm của hệ thần kinh này.
Nhị thiền với Tầm và Tứ
Khi đề mục phát ra ánh sáng là hành giả đã vào được Nhị Thiền hay nếu nói về thời gian xuất hiện thì sẽ là từ 20 đến 40 giây đồng hồ. Khi này thì tâm lý lại có khuynh hướng: Sợ đề mục lại biến mất đi trong tầm nhìn. Do vậy mà tầm (cố vẽ đề mục bằng trí tưởng tượng) và tứ (là cố giữ đề mục xuất hiện càng lâu càng tốt) lại là một trở ngại trong khi hành thiền ở trình độ Nhị Thiền.
Giải quyết: Khi đề mục biến mất trong tầm nhìn thì hành giả cũng nên niệm trong tâm rằng: Đó chẳng qua là sự sinh diệt của các pháp. Khi mình chứng được sự sinh diệt của các Pháp này rồi thì mình trở nên bình tĩnh hơn trong công phu. Có nghĩa là mình không còn lên án rằng là “mình tu quá tệ” nữa, khi đề mục lại biến mất trong tầm nhìn. Mà mình hiểu rằng: sự biến mất này là cái tự nhiên của tất cả các pháp. Do bình tĩnh hơn và nhất là không lập tâm rằng mình sẽ ráng làm cho ngon lành hơn... hồi hôm qua khi khởi đầu buổi công phu. Nên tâm mình trở nên an phận hơn. Do sự an phận này mà mình lại an vui hơn. Và vì mình cố ý tác ý về sự an vui này khi đề mục phát ra ánh sáng thì sự Hỷ và Lạc càng thấm nhuần thân thể và càng mạnh mẽ hơn khi còn ở Sơ Thiền. Do an vui mà mình vô Tam Thiền hồi nào mà mình cũng không hay.
Tam thiền và Hỷ
Khi đề mục lại phát ra tia sáng mạnh như tia hồ quang (cái tia sáng màu trắng xanh khi thợ hàn điện đang hàn đó mà!) thì mình lại vào được Tam Thiền, hay nói theo thời gian xuất hiện của nó thì khoảng 40 đến 70 giây. Tuy vậy cái trở ngại của nó lại là cái hỷ (cái vui ở trong bụng). Tại sao? Là vì khi mình tới Nhị Thiền thì cái vui này nó càng ngày lại càng mạnh. Đến độ, nếu bất chợt nhìn vào gương thì mình lại thấy cái mép của mình cứ cong cong y như là nụ cười của La Joconde (bức tranh trứ danh của Leonard De Vinci) vậy.
Và tất nhiên là khi vào Tam Thiền thì cái hỷ này biến mất và hiện tượng trụ tâm vào cái xả cùng với sự cố gắng giữ cái chánh niệm và sự tỉnh giác mà thôi. Do không biết cái chuyện này nên hành giả lại đi tìm ngược lại cái hỷ. Nên lại tự lâm vào cái tình trạng cà xịch, cà đụi: có nghĩa là vừa lên được Tam Thiền (mất cái hỷ) thì lại tìm xuống Nhị Thiền (để tìm lại cái hỷ) v.v.. và cứ lòng vòng như vậy hoài.
Ngoài ra, tình trạng Tam Thiền là một tình trạng có rất nhiều cảm nhận đặc biệt: Đến đây. sự thanh tịnh đã có lực: Thô Tâm hầu như đã im lặng, nhưng vi tế tâm vẫn còn giao động (dĩ nhiên). Nhưng cũng vì lúc này cái tâm đã có lực rồi, nên nó cảm nhận được sự giao động của vi tế tâm hay là luồng Bhavanga (vốn là cái cá tánh đặc biệt của mình: cá tánh này được tích lũy do những chập tư tưởng cuối cùng của từng kiếp khi mình chết đi và sống lại trong hàng tỷ kiếp luân hồi). Cũng do cảm nhận được sự giao động này mà hành giả lại có cảm giác là mình đang tuột định.
Đặc biệt, một vài hình ảnh tiền kiếp của chính mình bỗng nhiên xuất hiện trong vòng một sát na. Cuối cùng, đây cũng là cái trần nhà khi nhập chánh định trên một đề mục (kasina) mà thôi. Không cách gì mà lên được Tứ Thiền với phương tiện này được.
Tứ thiền và hơi thở
Chắc rằng các Bạn cho rằng: Đây là bước đầu của sự tự thắng, nên chỉ còn một nước là: Một mất, một còn chớ gì? Đó là trên lý thuyết mà thôi. Xin quý bạn bình tâm và đừng có lo về cái chuyện phải chiến đấu với cái hơi thở ở cái trình độ Tứ Thiền này.
Một ví dụ:
Lấy một cái đồng hồ báo thức loại cổ lỗ xỉ (loại lên dây thiều) loại mà khi nó chạy, nó kêu một cách ồn ào: tích tắc... tích tắc đó. Kế đó là mình ngồi lắng nghe tiếng động của cái đồng hồ này, khi mình đã có thể nghe rõ cái tiếng tích tắc tích tắc của nó rồi, thì mình lại để cái đồng hồ đó cách xa mình hơn một tý. Kế đó là mình cứ ngồi yên tại chỗ cũ mà cố nghe cái tiếng động của cái đồng hồ đó. Sau khi nghe được rồi, thì lại đem cái đồng hồ đó ra xa hơn một tý nữa và cứ thế mà làm cho tới khi phải cố gắng lắm thì mình mới có thể nghe được nó. Tới đây, quý vị có để ý rằng: hơi thở của chính mình lại tự động chậm lại và đôi lúc mình lại tự động... nín thở để mà nghe chăng?
Tứ thiền cũng dùng một nguyên tắc đó để tự động quên hơi thở. Sau khi dùng cái đề mục của mình để vào được Tam Thiền (đề mục phát hào quang) thì mình lại đổi cái đề mục ấy thành những hình ảnh của những hòn bi có những màu sắc khác nhau và theo thứ tự như sau: Màu xanh dương, màu đỏ, màu xanh lá cây, màu vàng và cuối cùng là màu trắng.
Về đường kính của các hòn bi này thì có 2 (hai) giai đoạn:
1. Giai đoạn thứ nhất: là đường kính khoảng 3cm hay là to như trái banh cù (golf).
2. Giai đoạn thứ nhì: là tập trung vào ngay trung tâm của hòn bi, sự tập trung vào chỗ này, tự động làm cho hòn bi đó nhỏ lại và có đường kính là một ly (1mm)
Cách thực hành như sau:
Khi hòn bi xuất hiện ra ngay đằng trước mặt mình rồi và có cái màu mà mình muốn (ví dụ như là màu xanh dương, màu xanh da trời đó mà) thì mình lại tập trung vào ngay trung tâm của nó để làm cho hòn bi đó nhỏ lại. Sau khi nó nhỏ lại rồi, thì mình lại đổi cái màu của nó. Hành động này, muốn cho dễ làm, thì mình phải vẽ nó lại ở cái dạng có đường kính to hơn, có nghĩa là: như trái banh cù hay là khoảng 3cm. Sau khi nó có màu sắc khác (màu đỏ chẳng hạn) thì lại làm cho nó nhỏ lại bằng cách là nhìn vào ngay trung tâm của nó. Và cứ lập đi lập lại như vậy với những hòn bi có màu sắc khác nhau.
Hỏi: Tại sao lại là phải theo cái thứ tự màu sắc đó?
Đáp: Là vì màu xanh dương là âm, màu đỏ là dương, màu xanh lá cây (màu xanh đọt chuối) là tâm đã thanh tịnh, màu vàng là màu của sự giữ giới luật và màu trắng là... bảy màu hoà lại, và là màu đầu tiên để vào cõi Vô Sắc.
Hỏi: Tại sao phải làm cho hòn bi nhỏ lại?
Đáp: Là vì để nâng cao hơn nữa sự tập trung tư tưởng hay tình trạng nhập chánh định.
Nhập vào Tứ Thiền: Trong lúc đang làm như trên thì hành giả cảm nhận rằng thân thể mình nó rớt xuống một cái, y như là... máy bay nó xụp ổ gà vậy. Và các hòn bi biến mất và thay vào đó là một không gian trong và sáng, bao la và rộng lớn: Hành giả đã vào được tầng trời đầu tiên của Tứ Thiền Hữu Sắc. Các Ngài đã đặt tên là “Quang Quả Thiên” có nghĩa là chư Thiên ở những nơi có không gian quang đãng và rộng lớn. Hơi thở tự động biến đi trong khi nhập định bằng cái mẹo vặt thay đổi các đề mục như trên đã trình bày.
Mến.
Khi đề mục xuất hiện đằng trước mặt khoảng 12 giây là hành giả vào được ngưỡng cửa của Sơ Thiền. Hành giả sẽ bị những tiếng ồn sau đây chi phối: Tiếng ồn có tánh cách bất chợt như một vật gì đó rớt xuống nền nhà, một tiếng kêu của ai đó, một bước chân của ai đó đang đi tới chỗ mình tập. Để khắc phục chỉ còn nước là: đi chỗ khác mà tập. Hay là dặn người nhà là đừng làm ồn, hay là (trường hợp của Anh Sơn) là nghiến răng, và ép nguyên cả cái lưỡi lên nóc vọng và tập trung tư tưởng liên tục vào đề mục (vì vợ anh ấy hễ thấy ảnh tập là chị lại chơi piano. Và nhất là tiếng í í trong lỗ tai phải (nhiều hơn): Tiếng ồn này không có gì là khó chịu lắm đâu. Vì đó là tiếng ồn của phần não bộ bên phải nó phát ra... khi vô thức của hành giả do tu tập mà mạnh dần lên. Nguyên tắc là vẫn tập trung vào đề mục chớ đừng có mất thì giờ mà ngồi nghe cái tiếng í í này: nó chẳng dẫn mình đi đâu xa cả ngoài hiện tượng Cận Định mà thôi.
TB: Ngoài ra có hành giả còn nghe luôn được cả tiếng ù ù của bộ An Ninh Quốc Phòng các cường quốc. Tiếng ù ù này dùng để phát hiện vị trí những tàu ngầm của nhau. Chỉ còn một cách là... uống rượu cho say để mà ngủ. Hay là nghiến răng lại và ép cả cái lưỡi lên nóc vọng và tập trung tư tưởng vào đề mục để thoát khỏi sự nhạy cảm của hệ thần kinh này.
Nhị thiền với Tầm và Tứ
Khi đề mục phát ra ánh sáng là hành giả đã vào được Nhị Thiền hay nếu nói về thời gian xuất hiện thì sẽ là từ 20 đến 40 giây đồng hồ. Khi này thì tâm lý lại có khuynh hướng: Sợ đề mục lại biến mất đi trong tầm nhìn. Do vậy mà tầm (cố vẽ đề mục bằng trí tưởng tượng) và tứ (là cố giữ đề mục xuất hiện càng lâu càng tốt) lại là một trở ngại trong khi hành thiền ở trình độ Nhị Thiền.
Giải quyết: Khi đề mục biến mất trong tầm nhìn thì hành giả cũng nên niệm trong tâm rằng: Đó chẳng qua là sự sinh diệt của các pháp. Khi mình chứng được sự sinh diệt của các Pháp này rồi thì mình trở nên bình tĩnh hơn trong công phu. Có nghĩa là mình không còn lên án rằng là “mình tu quá tệ” nữa, khi đề mục lại biến mất trong tầm nhìn. Mà mình hiểu rằng: sự biến mất này là cái tự nhiên của tất cả các pháp. Do bình tĩnh hơn và nhất là không lập tâm rằng mình sẽ ráng làm cho ngon lành hơn... hồi hôm qua khi khởi đầu buổi công phu. Nên tâm mình trở nên an phận hơn. Do sự an phận này mà mình lại an vui hơn. Và vì mình cố ý tác ý về sự an vui này khi đề mục phát ra ánh sáng thì sự Hỷ và Lạc càng thấm nhuần thân thể và càng mạnh mẽ hơn khi còn ở Sơ Thiền. Do an vui mà mình vô Tam Thiền hồi nào mà mình cũng không hay.
Tam thiền và Hỷ
Khi đề mục lại phát ra tia sáng mạnh như tia hồ quang (cái tia sáng màu trắng xanh khi thợ hàn điện đang hàn đó mà!) thì mình lại vào được Tam Thiền, hay nói theo thời gian xuất hiện của nó thì khoảng 40 đến 70 giây. Tuy vậy cái trở ngại của nó lại là cái hỷ (cái vui ở trong bụng). Tại sao? Là vì khi mình tới Nhị Thiền thì cái vui này nó càng ngày lại càng mạnh. Đến độ, nếu bất chợt nhìn vào gương thì mình lại thấy cái mép của mình cứ cong cong y như là nụ cười của La Joconde (bức tranh trứ danh của Leonard De Vinci) vậy.
Và tất nhiên là khi vào Tam Thiền thì cái hỷ này biến mất và hiện tượng trụ tâm vào cái xả cùng với sự cố gắng giữ cái chánh niệm và sự tỉnh giác mà thôi. Do không biết cái chuyện này nên hành giả lại đi tìm ngược lại cái hỷ. Nên lại tự lâm vào cái tình trạng cà xịch, cà đụi: có nghĩa là vừa lên được Tam Thiền (mất cái hỷ) thì lại tìm xuống Nhị Thiền (để tìm lại cái hỷ) v.v.. và cứ lòng vòng như vậy hoài.
Ngoài ra, tình trạng Tam Thiền là một tình trạng có rất nhiều cảm nhận đặc biệt: Đến đây. sự thanh tịnh đã có lực: Thô Tâm hầu như đã im lặng, nhưng vi tế tâm vẫn còn giao động (dĩ nhiên). Nhưng cũng vì lúc này cái tâm đã có lực rồi, nên nó cảm nhận được sự giao động của vi tế tâm hay là luồng Bhavanga (vốn là cái cá tánh đặc biệt của mình: cá tánh này được tích lũy do những chập tư tưởng cuối cùng của từng kiếp khi mình chết đi và sống lại trong hàng tỷ kiếp luân hồi). Cũng do cảm nhận được sự giao động này mà hành giả lại có cảm giác là mình đang tuột định.
Đặc biệt, một vài hình ảnh tiền kiếp của chính mình bỗng nhiên xuất hiện trong vòng một sát na. Cuối cùng, đây cũng là cái trần nhà khi nhập chánh định trên một đề mục (kasina) mà thôi. Không cách gì mà lên được Tứ Thiền với phương tiện này được.
Tứ thiền và hơi thở
Chắc rằng các Bạn cho rằng: Đây là bước đầu của sự tự thắng, nên chỉ còn một nước là: Một mất, một còn chớ gì? Đó là trên lý thuyết mà thôi. Xin quý bạn bình tâm và đừng có lo về cái chuyện phải chiến đấu với cái hơi thở ở cái trình độ Tứ Thiền này.
Một ví dụ:
Lấy một cái đồng hồ báo thức loại cổ lỗ xỉ (loại lên dây thiều) loại mà khi nó chạy, nó kêu một cách ồn ào: tích tắc... tích tắc đó. Kế đó là mình ngồi lắng nghe tiếng động của cái đồng hồ này, khi mình đã có thể nghe rõ cái tiếng tích tắc tích tắc của nó rồi, thì mình lại để cái đồng hồ đó cách xa mình hơn một tý. Kế đó là mình cứ ngồi yên tại chỗ cũ mà cố nghe cái tiếng động của cái đồng hồ đó. Sau khi nghe được rồi, thì lại đem cái đồng hồ đó ra xa hơn một tý nữa và cứ thế mà làm cho tới khi phải cố gắng lắm thì mình mới có thể nghe được nó. Tới đây, quý vị có để ý rằng: hơi thở của chính mình lại tự động chậm lại và đôi lúc mình lại tự động... nín thở để mà nghe chăng?
Tứ thiền cũng dùng một nguyên tắc đó để tự động quên hơi thở. Sau khi dùng cái đề mục của mình để vào được Tam Thiền (đề mục phát hào quang) thì mình lại đổi cái đề mục ấy thành những hình ảnh của những hòn bi có những màu sắc khác nhau và theo thứ tự như sau: Màu xanh dương, màu đỏ, màu xanh lá cây, màu vàng và cuối cùng là màu trắng.
Về đường kính của các hòn bi này thì có 2 (hai) giai đoạn:
1. Giai đoạn thứ nhất: là đường kính khoảng 3cm hay là to như trái banh cù (golf).
2. Giai đoạn thứ nhì: là tập trung vào ngay trung tâm của hòn bi, sự tập trung vào chỗ này, tự động làm cho hòn bi đó nhỏ lại và có đường kính là một ly (1mm)
Cách thực hành như sau:
Khi hòn bi xuất hiện ra ngay đằng trước mặt mình rồi và có cái màu mà mình muốn (ví dụ như là màu xanh dương, màu xanh da trời đó mà) thì mình lại tập trung vào ngay trung tâm của nó để làm cho hòn bi đó nhỏ lại. Sau khi nó nhỏ lại rồi, thì mình lại đổi cái màu của nó. Hành động này, muốn cho dễ làm, thì mình phải vẽ nó lại ở cái dạng có đường kính to hơn, có nghĩa là: như trái banh cù hay là khoảng 3cm. Sau khi nó có màu sắc khác (màu đỏ chẳng hạn) thì lại làm cho nó nhỏ lại bằng cách là nhìn vào ngay trung tâm của nó. Và cứ lập đi lập lại như vậy với những hòn bi có màu sắc khác nhau.
Hỏi: Tại sao lại là phải theo cái thứ tự màu sắc đó?
Đáp: Là vì màu xanh dương là âm, màu đỏ là dương, màu xanh lá cây (màu xanh đọt chuối) là tâm đã thanh tịnh, màu vàng là màu của sự giữ giới luật và màu trắng là... bảy màu hoà lại, và là màu đầu tiên để vào cõi Vô Sắc.
Hỏi: Tại sao phải làm cho hòn bi nhỏ lại?
Đáp: Là vì để nâng cao hơn nữa sự tập trung tư tưởng hay tình trạng nhập chánh định.
Nhập vào Tứ Thiền: Trong lúc đang làm như trên thì hành giả cảm nhận rằng thân thể mình nó rớt xuống một cái, y như là... máy bay nó xụp ổ gà vậy. Và các hòn bi biến mất và thay vào đó là một không gian trong và sáng, bao la và rộng lớn: Hành giả đã vào được tầng trời đầu tiên của Tứ Thiền Hữu Sắc. Các Ngài đã đặt tên là “Quang Quả Thiên” có nghĩa là chư Thiên ở những nơi có không gian quang đãng và rộng lớn. Hơi thở tự động biến đi trong khi nhập định bằng cái mẹo vặt thay đổi các đề mục như trên đã trình bày.
Mến.
TAGS: 
