62. Bát Nhã

Bát Nhã

Thu, 16 Apr 1998 12:14:19

Chào Sư Tỷ TN và các Bạn.

Sư Tỷ chua câu:

Còn bàn về bài Bát Nhã Ba La Mật Đa Tâm Kinh theo cái kinh nghiệm thô thiển của riêng mình, thì toàn bộ tinh yếu của bài kinh chỉ nằm ở câu chú:

GATE GATE PARAGATE,

PARASAMGATE BODHISVAHA.

HL: Thật là cao kiến.

Có hai cách đọc:

1. Khi đọc với tâm vô lượng thì mình nhận xét rằng:

Câu chú là câu chú -- còn mình vẫn là mình.

2. Cách thứ hai được gọi là Đọc mà không đọc:

Khi nhìn cuộc đời: Những hiện tượng [(Có-Không) (Sinh-Diệt)]  (được hiểu là sự thể hiện Vô Lượng Nghĩa của câu Chú) là chuyện của Nó; còn chuyện Chơn Như Rỗng Lặng là chuyện của mình. Do vậy mà vượt được khổ.

Mến.

Chào Huynh Hoà và các Bạn.

Huynh bắt bí đệ kiểu này là hết đường chạy.

Câu Kinh này thật là Kinh khủng: “Sắc bất dị Không, Không bất dị Sắc” “Sắc tức thị Không, Không tức thị Sắc”. Mà Huynh đã tạm dịch là: (Sắc chẳng khác Không, Không chẳng khác Sắc. Sắc tức là Không, Không tức là Sắc).

Theo đệ hiểu đó là hai trình độ nhận thức khác nhau:

1. “Sắc bất dị Không, Không bất dị Sắc”

Là một nhận thức dựa vào hiện tượng thực tế: Sinh, trụ, hoại, diệt (ứng với Vật Chất hay hiện tượng) và Sinh Lão Bịnh Tử (ứng với các sinh vật):

Từ Có qua cái Không và Từ Không qua cái Có.

Chu kỳ sinh hoá này làm cho mình nhàm chán các hiện tượng.

Và với lý luận và nhận xét trên.

Tụi mình đi đến kết luận rằng:

Sắc chẳng khác Không, Không chẳng khác Sắc.

Vì vậy, khi lên voi xuống chó thì người Trí không có gì là buồn. Ở trình độ trên mình còn phải nhờ vào lý luận trình tự nhi tiến mà biết được giữa cái Có và cái Không chẳng qua đó là những hiện tượng. Ở tư thế này mình vẫn bị nhiễm bởi nội cảnh hay ngoại cảnh. Mình chỉ có thể bừng tỉnh sau khi lập lại những suy luận trên.

2. “Sắc tức thị Không, Không tức thị Sắc”

Ở trình độ này, mình có nhận thức trực tiếp rằng:

Sắc tức là Không, Không tức là Sắc.

Nhận thức trên sở dĩ hiện hữu và đưa mình đến kết luận một cách chớp nhoáng được như vậy là vì mình đã thường trú ở Chơn Như hay Chơn Tâm. Không lôi thôi gì nữa hết:

Mọi hiện tượng đều mang tính cách bình đẳng, không hai. Do vậy mà câu tiếp theo:

(Sắc chẳng khác Không, Không chẳng khác Sắc phải là: Sắc tức là Không, Không tức là Sắc). Trong 260 chữ của Bát Nhã không có chữ nào là dư, là thừa cả: Chữ Hành Thâm của Huynh ngụ ý rất là ngầu và thâm thúy: Phải thực chứng và tiêu hóa nó thì mới Tự Tại được.

Mến.

Hai Lúa.