86. Con chó cỏ

42020- Vipassana và con chó cỏ

Jul 5, 2007

HL: Trong Vipassana cái khó hiểu nhất là cái câu "An Trú Chánh Niệm đằng trước mặt". như trong bài kinh quán niệm hơi thở của Trung Bộ Kinh tập ba:

http://www.budsas.org/uni/u-kinh-trungbo/trung118.htm

Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo đi đến khu rừng, đi đến gốc cây, hay đi đến ngôi nhà trống, và ngồi kiết già, lưng thẳng và trú niệm trước mặt. Chánh niệm, vị ấy thở vô; chánh niệm, vị ấy thở ra.

Nay lại bàn tiếp:

Và sau đó là hàng loạt chi tiết như: Chánh Niệm vị ấy thở vô; chánh niệm vị ấy thở ra. Thông thường thì hành giả hay thông qua cái chi tiết trên. Và nhảy vào làm ngay vipassana ngay trên cảm giác của thân thể hay ngay trên những biểu hiện của tâm thức. Hành động vội vàng này cũng giúp hành giả vào được một ít thanh tịnh này nọ. Nhưng sự thanh tịnh theo kiểu của các bậc Thánh (như Tu Đà Hườn, Tu đà Hàm,...) thì chưa được.

Tại sao? Là vì:

Tuy rằng sau một thời gian thực tập như trên thì cái cảm giác của "Vô Thường" nó có xuất hiện, nhưng tình trạng này chỉ là tình trạng... ba chớp ba nháng, và chưa được thường trú. Do chưa được thường trú nên hạnh phúc Giải thoát chưa hiện tiền. Do hạnh phúc Giải Thoát chưa hiện tiền nên quả vị Bậc Thánh còn bấp bênh. Ví dụ như khi gặp chuyện bực mình thì hành giả bị lôi cuốn ngay vào đó liền và do tính cách bị lôi cuốn vào đó nên tham sân si cứ loạn xạ cả lên. Khác với cảnh của Đức Vua Bình Sa Vương, với quả vị Tu Đà Hườn cùng với nghiệp sát cao như núi Hy Mã Lạp Sơn! Trong đoạn trích dẫn sau đây, quý Bạn sẽ thưởng thức phản ứng của người thánh tăng này khi gặp chuyện trắc trở theo kiểu "trời ơi, đất hỡi" này!

Trích Đoạn từ cuốn "Đức Phật và Phật Pháp" của Narada

http://www.budsas.org/uni/uđp&pp/dp&pp11.htm

[...]

Hoàng tử Ajatasattu (A Xà Thế) bị Devadatta (Đề Bà Đạt Đa) xúi giục, âm mưu sát hại vua cha là Bimbisara (Bình Sa Vương) để chiếm ngôi. Nhưng công việc bại lộ, Ajatasattu bị bắt quả tang, và người cha đầy lòng bi mẫn không đành xử phạt xứng đáng như quần thần xin, mà còn nhường ngôi vàng cho hoàng tử, vì thấy con thèm muốn làm vua. Để trả ơn, vị hoàng tử bất hiếu vừa lên ngôi liền hạ ngục cha và ra lệnh bỏ đói cho chết dần. Chỉ một mình hoàng thái hậu được phép vào thăm. Mỗi khi đi, bà giấu đồ ăn trong túi áo đem cho chồng. A Xà Thế hay được quở trách mẹ... Sau lại, bà giấu trong đầu tóc. A Xà Thế cũng biết được. Cùng đường, bà tắm rửa sạch sẽ rồi thoa vào mình một thứ đồ ăn làm bằng mật ong, đường và sữa. Vua gợt lấy món ăn này để nuôi sống. Nhưng Ajatasattu (A Xà Thế) cũng bắt được, và cấm hẳn mẹ không cho vào thăm vua cha nữa.

Lúc ấy Bimbisara (Bình Sa Vương) cam chịu đói, nhưng lòng không oán trách con. Ngài đã đắc Quả Tu Đà Hườn nên thản nhiên, cố gắng đi lên đi xuống kinh hành, chứng nghiệm hạnh phúc tinh thần. Thấy cha vẫn vui tươi, Ajatasattu (A Xà Thế) nhất định giết cho khuất mắt nên hạ lệnh cho người thợ cạo vào khám, lấy dao bén gọt gót chân vua cha, xát dầu và muối vào rồi hơ trên lửa nóng cho đến chết. Khi người cha bất hạnh thấy thợ cạo đến thì mừng thầm, ngỡ rằng con mình đã ăn năn hối cải, cho người đến cạo râu tóc để rước về. Trái với sự ước mong của Ngài, anh thợ cạo đến chỉ để thi hành lệnh dã man của Vua A Xà Thế một cách tàn nhẫn, đem lại cho Ngài một cái chết vô cùng thê thảm.

[...]

Nay, đệ lại bàn tiếp về chi tiết quan trọng trên:

Đây là cái mồ chôn tập thể của những ai đang miệt mài tập vipassana mà không biết cách

 "An_Trú_Chánh_Niệm_Đằng_Trước_Mặt"

Do không biết cách

"An_Trú_Chánh_Niệm_Đằng_Trước_Mặt"

mà suốt thời gian miệt mài sati, hành giả chỉ có thể chơi với Thô Tâm mà thôi, còn Vi Tế Tâm thì chưa đụng tới được. Chuyện này, cũng y như trò chơi "Đập đầu con chó cỏ" ở các chợ phiên. Người chơi chỉ cần cầm cái búa và đập lên đầu những con chó cỏ sẽ trồi lên từ những cái hang. Con chó trồi và khi người chơi đập được vào đầu nó thì nó lại thụt xuống và con khác lại trồi lên...

Cảnh này y chang như tình trạng làm vipassana mà không có biết:

"An_Trú_Chánh_Niệm_Đằng_Trước_Mặt"

Tư Tưởng, y như những con chó cỏ, nó cứ trồi lên và khi mình nhìn ra được nó, y như lúc người chơi dùng búa đập trúng vào đầu của con chó cỏ, thì nó lại biến mất hay đúng hơn là nó lại chìm xuống luồng Bhavanga. Và rồi từ đó nó lại tiếp tục trồi lên, để rồi mình lại nhìn ra nó và nó lại chìm xuống luồn Bhavanga. Chu kỳ này cứ lập đi, lập lại bất tận. Tạo nên một sự thanh tịnh nào đó nhưng chưa phải là sự thanh tịnh của các bậc thánh.

Kỹ thuật:

Để thức hiện thật đúng lời dạy của Đức Phật, bọn mình phải biết cách "An_Trú_Chánh_Niệm_Đàng_Trước_Mặt". khi theo dõi hơi thở. Hành giả nhắm mắt 100% và dùng trí tưởng tượng của mình mà tưởng tượng ra: Một cái khung hình trong đó có cái bụng của mình và cái bụng đó (cái bụng trong khung hình) đang phòng xẹp theo cái bụng thiệt của mình, khi mình thở.

- Trở ngại: Vô số kể, khó vô cùng vì nó (cái bụng trong khung hình) không thèm ăn khớp với cái bụng thật của mình). Hình ảnh thì lúc có, lúc không, cứ mờ mờ, ảo ảo thấy mà chán!

- Tinh tấn: Cứ làm như vậy sau một thời gian, thì sẽ cảm thấy rằng:

1. Mức độ "bị lo ra" tan biến, vì độ tập trung tư tưởng nó mạnh hơn.

2. Do mình đã... rủ quyến được nguyên con "cái tâm" (Gồm cả thô tâm và vi tế tâm) vào công việc làm vipassana

3. Do nguyên con "cái tâm" nó làm nên khi nó phát hiện ra cái Vô Thường thì cái Vô Thường nó trụ lâu dài hơn.

Và có thể, nếu tinh tấn, thì mình đạt được quả vị Thánh Tăng và sống rất là hạnh phúc bất chấp chuyện gì xảy ra cho mình, y như vua Bình Sa Vương với đứa con cực kỳ bất hiếu kia.

Mến.